به گزارش فاواپرس به نقل از فوربس، این یکی از استراتژیهای اوکراین برای مطلع کردن روسهایی است که دسترسی محدودی به رسانه و اطلاعات غیردولتی دارند و از مرگومیر حملهای که رئیسجمهورشان ترتیب داد مطلع نیستند.
میخائیل فدروف، معاون نخستوزیر و رئیس وزارت تحول دیجیتال در اوکراین، روز چهارشنبه ۲۳ مارس در حساب تلگرامی خود بهکارگیری تکنولوژی نظارتی در این حوزه را تایید کرد. این اعلامیه چند هفته پس از آن منتشر شد که شرکت Cleaview AI، ارائهدهنده خدمات تشخیص چهره در نیویورک، خدمات خود را با همین هدف در اختیار اوکراین قرار داد.
فدروف از برند این هوش مصنوعی نامی نبرد اما وزارت تحول دیجیتال بعداً تایید کرد که Clearview AI شرکت سازنده این هوش مصنوعی است و به صورت رایگان نرمافزار خود را در اختیار اوکراینیها گذاشته است.
احتمال تشخیص موفق بالاست: هوان تان-دت، مدیرعامل Clearveiw، پیشتر در همین ماه مارس در مصاحبه با رویترز اعلام کرد که این شرکت دیتاسنتری ۱۰ میلیارد تصویر چهره کاربران در اختیار دارد و دو میلیارد تصویر از شبکه اجتماعی Vkontakte، جایگزین روسیه برای فیسبوک، استخراج شده است.
فدروف در پست تلگرامی خود گفت هدف نهایی آنها «مقابله با شایعه عملیات ویژه نظامی است که القا میکند هیچ سرباز وظیفه و هیچ مرگی در میان نیست».
درست یک ماه پیش، شرکتی مثل Clearview و مساله شناسایی چهره هدف انتقادات شدید بودند. قانونگذاران آمریکایی استفاده دولت از این تکنولوژی را نکوهش کردند و از تبعیض آن در هدفگیری سیاهپوستان، تیرهپوستان و آسیاییها گفتند. به گفته آنها، تشخیص اشتباه در بین این اقلیتها بیشتر به چشم میخورد. آنها همچنین این نرمافزار را تهدیدی جدی برای حریم خصوصی خواندند. سازمانهای حقوق بشری مثل اتحادیه آزادیهای مدنی آمریکا استفاده از این تکنولوژی را در هر زمینهای نادرست میدانند و خواستار ممنوعیت کامل آن هستند.
البته کاربرد این تکنولوژی در اوکراین به شدت با کاربردی که در آمریکا شاهدیم، یعنی شناسایی متهمان، متفاوت است. در صورتی که هدف اطلاعرسانی به خانواده کشتهشدگان روس باشد، میتوان استفاده از آن را توجیه کرد. البته که حداقل بر اساس قانون آمریکا، مردهها حقی در زمینه حریم خصوصی ندارند. به همین دلیل پلیس میتواند قفل آیفون افراد فوتشده را با چهره خودشان باز کند. اما حامیان حریم خصوصی نگران استفاده از تکنولوژی تشخیص چهره در جنگ هستند، زیرا این کار ممکن است کاربرد آن را در زمینههای دیگری نیز توجیه کند و نهایتاً حریم خصوصی زندهها هم به خطر بیفتد.
در اوکراین، به دلیل جدالهای لفظی بسیاری که بر سر تعداد تلفات در گرفته، شناسایی کشتههای روس ضروری است. هفته گذشته یک روزنامه روسی با انتشار گزارشی مدعی کشته شدن ۱۰ هزار سرباز روس شد و البته در نهایت گزارش خود را حذف کرد. این منبع بعداً تقصیر را گردن هک انداخت و اعلام کرد این آمار حقیقت ندارد. اوکراین بر این باور است که روسیه به شهروندان خود در مورد تعداد کشتهشدگان دروغ میگوید.
با این حال آلبرت فاک کاهن، بنیانگذار پروژه نظارت بر تکنولوژی نظارتی، میگوید حتی اگر اوکراین برای افشای حقیقت از تشخیص چهره استفاده کند، استفاده از این تکنولوژی در جنگ ممکن است تبعات جبرانناپذیری به دنبال داشته باشد. او در مصاحبه با فوربس گفت: «این یک فاجعه حقوق بشری است. اگر هوش مصنوعی در زمان صلح اشتباه کند، مردم به اشتباه دستگیر میشوند.
اما این اتفاق در میدان جنگ به کشته شدن مردم میانجامد… من نگرام زمانی هستم که پناهندگان به اشتباه دستور ایست بگیرند و در ایستهای بازرسی به دلیل یک اشتباه نرمافزار تشخیص چهره به آنها شلیک شود. ما باید با دفاع هوایی و تجهیزات نظامی از اوکراین دفاع کنیم، نباید این جنگ غمانگیز را به مکانی برای تبلیغ یک محصول تبدیل کنیم.»
تشخیص چهره در مواردی دچار اشتباه شده و افرادی را با هویت اشتباه تشخیص داده است. در آمریکا این اتفاق تاکنون حداقل سه مرتبه برای سیاهپوستانی رخ داده که به اشتباه دستگیر شدهاند و دلیلش تشخیص اشتباه دوربینهای نظارتی بوده است.
کاهن تاکید دارد: «شناسایی اشتباه یک جنازه، قلب زندهها را به لرزه درمیآورد.»
هوان تان-دت، مدیرعامل ClearAI، درباره نگرانیهای پیرامون استفاده از این تکنولوژی میگوید: «اگر هیچ راهی برای شناسایی سربازان دشمن از شهروندان نداشته باشیم، میدان جنگ به مکان خطرناکی تبدیل میشود. تکنولوژی شناسایی چهره در این شرایط شک و تردید را کاهش و امنیت را افزایش میدهد.»
او اضافه میکند، دولت آمریکا آزمایشهایی انجام داده که نشان میدهد Clearview «میتواند گزینه درست را با دقت ۹۹.۸۵ درصد از بین ۱۲ میلیون عکس تشخیص دهد». این سطح از دقت «از تشخیص اشتباه در این میدان جلوگیری میکند».
تان-دت ادامه میدهد: «مقامات اوکراینی که به هوش مصنوعی Clearveiw دسترسی پیدا کردهاند از این موضوع ابراز خرسندی کردهاند و ما در انتظار بازخورد بیشتر از آنها هستیم. ما اطمینان حاصل میکنیم هر کسی که به این ابزار دسترسی دارد، به اندازه کافی آموزش دیده باشد تا امن و مسئولانه از آن استفاده کند.»
جدا از مسائل اخلاقی، تشخیص چهره در جنگ پروپاگاندا یا به گفته اوکراین، جنگ بر سر حقیقت، ابزار بسیار مهمی است. حتی فدروف هم پیش از حمله احتمال استفاده از این تکنولوژی را نمیداد. او در پست تلگرامی خود گفت: «همه ما تغییر کردهایم. ما کارهایی انجام دادیم که یک ماه پیش حتی تصورش را هم نمیکردیم.»