اواخر تیر ماه بود که شهره لرستانی، تغییر جنسیت اش را تایید کرد و گفت که به مازیار لرستانی تغییر نام داده است. خبری که بازتاب گسترده‌ای داشت و با واکنش‌های متفاوتی روبرو شد. این در شرایطی است که در طول چند دهه اخیر و پیش از شهره لرستانی چند بازیگر دیگر نیز برای عمل تطبیق جنسیت اقدام کرده اند.
شهره لرستانی در روز بیست و دوم تیر ماه یک فایل صوتی منتشر کرد که در آن توضیح می‌داد که دیگر شرعا و عرفا زن نیست و به همین دلیل و براساس شرع اسلامی حاکم بر جامعه طی چند ماه آینده برای تغییر نام اش اقدام می‌کند.
بعد از آن هم او نسخه ای از پزشک معالج اش منتشر کرد و گفت که هورمون تراپی را شروع کرده و مرحل تطبیق جنسیت را پشت سر می‌گذارد. اما بررسی ما نشان می‌دهد که پیش از او و در میان اهالی سینما و تلویزیون حداقل دو نفر دیگر برای عمل تغییر جنسیت و تغییر نام اقدام کردند.
از فرزانه ارسطو تا سامان ارسطو
یکی از چهره‌هایی که پیش از شهره لرستانی عمل تغییر جنسیت و تغییر نام اش را پیش برد، فرزانه ارسطو، بازیگر سینما و تئاتر بود. بازیگری که گرچه به اندازه شهره لرستانی مطرح نبود، اما در دهه هشتاد عمل تطبیق جنسیت اش سر و صدای زیادی به پا کرد.
۱۴ سال قبل بود که فرزانه ارسطو به رسانه‌ها گفت که در چهل و یک سالگی تصمیم قطعی گرفته تا عمل تطبیق جنسیت اش را انجام بدهد و نام اش را سامان بگذارد. او همان زمان گفته که از سال‌ها قبل تصمیم داشته تا این عمل را انجام دهد، اما ترس از طرد شدن اجازه این کار را به او نداده است.
هر چند این ترس او اشتباه نبود و طبق ادعای سامان ارسطو بین ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۴ و به مدت هشت سال به شکل غیر مستقیم اجازه‌ی فعالیت هنری نداشته است.
سامان ارسطو متولد ۱۵ خرداد ۱۳۴۶ در تهران است. او فعالیت هنری اش را در سال ۶۴ با بازیگر در تئاتر کلید زد و در ۶۷ نویسندگی و کارگردانی نمایش‌نامه «سلول هجده» را برعهده گرفت.
اما اولین تجربه تلویزیونی او بازی در سریال «سفره‌ی عقد» بود. پس از آن هم او فیلم کوتاه «یک روز بالاخره ما رو از کافه می‌ندازن بیرون» را در سال ۱۳۸۵ کارگردانی کرد. او سال ۹۷ هم نمایش «کالبدشکافی» را روی صحنه برد. نمایشی که به موضوع جنسیت و چالش‌های تراجنسی‌ها می‌پرداخت.
در حوزه بازیگری نیز مهم‌ترین نقش آفرینی او در فیلم‌های استشهادی برای خدا، تسویه حساب و تیغ زن و سرباز‌های جمعه بوده است.
سایه افضلی
سایه افضلی، بازیگر تئاتر و دوبلور که در هنگام تولد نام اش محمد بوده، می‌گوید که در همان سنین ۱۲ تا ۱۳ سالگی متوجه رفتار‌های غیر مردانه اش شده بود. او تعریف می‌کند که در سال ۸۵ تصمیم گرفت با تمام مشکلاتی که پیش رو خواهد داشت برای همیشه مراحل قانونی را طی کند و به جسم واقعی خودش برسد.
در نهایت او مراحل قانونی را طی کرد و دو سال تحت نظر سه پزشک بود و در سال ۸۹ بعد از طی کردن تمامی مراحل قانونی، عمل تغییر جنسیت را انجام داد. او می‌گوید که سایه را با دست خودش به دنیا آورده است.
سایه افضلی متولد یازدهم اردیبهشت ماه سال ۱۳۶۴ در اصفهان است.
