پس از مرگ پیروز، یوزپلنگ ایرانی، همه به دنبال مقصر ماجرا هستند. در این میان، یک دامپزشک علت واقعی مرگ پیروز را تجویز داروی اشتباه عنوان کرد که در همان روز‌های اولیه تولدش باعث ایجاد نارسایی کلیه شده و سازمان محیط زیست از اعلام این مساله خودداری کرده بود. حالا قرار است ژن پیروز را حفظ کرده و این حیوان محبوب را به تاکسیدرمی تبدیل کنند.
در پی تلف شدن پیروز، توله یوزپلنگ ایرانی، فراکسیون محیط‌زیست مجلس شورای اسلامی نشست ویژه‌ای جهت بررسی علل و عوامل مربوطه و بررسی اقدامات صورت گرفته با مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست، و جمعی از دامپزشکان و کارشناسان برگزار کرد.
دکتر پیام محبی، رییس سابق جامعه دامپزشکان ایران، در این جلسه با اشاره به اینکه در پروژه انتقال یوز‌ها به سمنان مشارکت داشته است، گفت: اگر یوز‌ها به سمنان منتقل نمی‌شدند زایشی اتفاق نمی‌افتاد. اما بعد از فشار روانی که در سمنان به دلیل نحوه انجام سزارین و مرگ دو توله یوز اتفاق افتاد، معاون محیط طبیعی سازمان محیط زیست تاکید کرد که باید کارشناس خارجی بیاوریم که من انتقاد کردم که ما تمام امکانات را در ایران داریم و نیازی به این هزینه نیست.
تجویز داروی اشتباه علت واقعی مرگ پیروز
این دامپزشک به نقل از دکتر بهرنگ اکرامی دامپزشک مقیم در سایت سمنان که عمل سزارین ایران را انجام داده است، گفت: دارویی برای این حیوان از سوی دامپزشکی ایرانی و مقیم خارج تجویز شده که کلیه حیوان را بین برده است و دلیل این بیماری همین بوده و به همین دلیل دکتر کالدون گفته تمام داروهایش را قطع کنند و اصلی‌ترین عامل تلف شدن حیوان همین مساله بوده است.
افشای سند دکتر آفریقایی از بیماری پیروز
خرداد امسال وقتی دکتر پیتر کالدول از مرکز پرورش یوزپلنگ آفریقایی برای مشاوره و ویزیت پیروز به ایران آمد، حرف آخر را همان اول زد. طبق گزارش این دامپزشک، که تاریخ و امضای آن متعلق به ۴ خرداد ماه است، تایید می‌شود که پیروز از همان ابتدا مبتلا به نارسایی کلیه است.
براساس این گزارش و آنچه پیام محبی، دامپزشک می‌گوید، از ابتدا آنتی بیوتیکی که برای پیروز تجویز شده، اشتباه بوده است و همین موضوع می‌تواند یکی از دلایل مهم ابتلای توله یوز به نارسایی کلیه باشد.
محبی با بیان اینکه کالدون مشاور خارجی طرح، ۹ ماه پیش تشخیص نارسایی حاد کلیوی داده و دستور قطع تمامی دارو‌های پیروزرا داده بود، گفت: یعنی از یک ماهگی پیروز مشکل نارسایی کلیه مشخص بوده است.
او مدعی شد که در واقع از ۵ خرداد مسئولان محیط زیست می‌دانستند که کلیه پیروز از کار افتاده است و حیوان طول عمر زیادی ندارد.
تلاش سازمان محیط زیست برای سلبریتی سازی از پیروز
محبی بالا بردن توقع از این حیوان و ایجاد چهره سلبریتی گونه و تبدیل آن به یک اینفلوئنسر معروف از سوی سازمان محیط زیست را دلیل این پنهان‌کاری دانست و گفت: همه چیز نشان می‌دهد که پیروز از ابتدا این مشکلات را داشته، اما سعی می‌شد تصویر دیگری از این حیوان به نمایش درآید، یعنی مخاطب مدام با تصاویری از پیروز روبه‌رو بود که نشان می‌داد پیروز در حال بازی است و نمای پشت آن هم برج میلاد است و خب این همه نمایش برای چه بود وقتی پیروز از ابتدا چنین مشکلاتی داشت.
او با انتقاد از تلاش‌ها برای سلبیریتی شدن پیروز ادامه می‌دهد: آن‌طور که من اطلاع دارم، اصرار زیادی بود که پیروز حتما به تهران بیاید، تیمارگر اول پیروز را تغییر دادند و او را از پارک ملی توران منتقل کردند به مهمان‌سرای سازمان محیط زیست در پردیسان، دقیقا در فضایی که میان چندین بزرگراه قرار گرفته و برای حیوان بسیار استرس‌زا محسوب می‌شد. ضمن اینکه این حیوان رژیم غذایی مناسبی نداشت.
محبی می‌گوید: چرا باید تلاش می‌شد که از پیروز و پروژه احیای یوز ایرانی این همه تصویر نمایشی منتشر می‌شد و در مردم این همه توقع و انتظار ایجاد می‌شد که حالا با خبر مرگ پیروز، همه دچار یاس و سرخوردگی شوند؟ چرا به مردم امید بیهوده دادید؟
او از نبود ساختار دامپزشکی مناسب در سازمان محیط زیست انتقاد کرد و گفت: پردیسان نقاهتگاه دارد اما امکاناتی در آن وجود ندارد؛ ضمن اینکه به تعداد استان‌ها دامپزشک حیات وحش نداریم.
او کالبدگشایی را حائز اهمیت دانست و درخواست کرد که این مساله تحت نظر مجلس و شفاف انجام شود.
سرنوشت پیروز پس از مرگ چه خواهد شد؟
معاون سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد لاشه پیروز برای کالبدشکافی انتقال داده و برخی آزمایش‌های دامپزشکی لازم روی آن انجام می‌شود. سپس تاکسیدرمی خواهد شد.
او گفت: با مرکز ملی ذخایر ژنتیکی تفاهمنامه‌ای داریم تا همزمان با کالبدشکافی اندام‌های جنسی او را بردارند و ذخیره کنند. در آینده در صورت نیاز می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. به عبارتی ژن پیروز تا همیشه حفظ خواهد شد.
حسن اکبری، معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست در این باره گفت: اگر زمان بسیاری از مرگ حیوان نگذشته باشد می‌توان اندام‌های جنسی را برداشت کرد. آن‌ها را در شرایط خاص و دمای مناسب نگهداری می‌کنند تا در آینده قابل استفاده باشد.
اکبری درباره اظهارنظرهایی متفاوت در زمینه بیماری های پیروز گفت: این مطالب مربوط به اطلاعات پزشکی حیوان است. بدین جهت وقتی از افراد مختلف که تخصص پزشکی ندارند، سوال می‌شود جز این تناقضات نتیجه دیگری ندارد. ما در حال تهیه یک گزارش کامل هستیم تا افرادی از گروه‌های مردمی و فعالان محیط زیست که واقعا به دنبال حقیقت هستند بتوانند از جریان مطلع شوند.
آیا با مرگ پیروز، نسل یوزپلنگ ایرانی منقرض شد؟
حال یوز ایرانی نه تنها بد که فاجعه بار و فوق بحرانی است و بعد از شیر ایرانی و ببر مازندران به سمت انقراض می تازد! متاسفانه این واقعیتی است که معاون تنوع زیستی سازمان محیط زیست هم به آن اشاره کرده است. حسن اکبری گفته اکنون تنها ۱۲ قلاده یوزپلنگ در کشور باقی مانده که ۳ قلاده از آن ها ماده بالغ هستند، این در حالی است که در اواخر دهه ۸۰ در کشورمان حدود ۱۰۰ قلاده یوزپلنگ ایرانی داشتیم.
بارداری مجدد ایران قطعی نیست
محبی با اشاره به انتشار خبر بارداری مجدد ایران، مادر پیروز نیز گفت: طبق گزارش ها، ۳۵ روز پیش جفت گیری مجدد ایران و فیروز انجام شده، اما بارداری قطعی نیست. هیچ تستی مبنی بر مشخص شدن بارداری از حیوان گرفته نشده است، چراکه نمی‌توانستند از این حیوان تست بگیرند. باید به زمانی برسد که از روی ظاهر ایران بتوان تشخیص داد که این حیوان باردار است. در غیر اینصورت اینکه بخواهند حیوان را بیهوش کرده تا بتوانند از او تست گرفته یا اینکه سونوگرافی انجام دهند کار منطقی نیست. احتمالا دو الی سه هفته دیگر از روی ظاهر حیوان مشخص می‌شود که حیوان باردار است یا خیر.
