فاواپرس: یکی از ترس‌های همیشگی انسان از پیشرفت فناوری از بین رفتن کسب‌وکارها فرصت‌های شغلی است. اکنون این نگرانی وجود دارد که هوش مصنوعی جایگزین مشاغل خواهد شد؟ پیش از این هم بسیاری در مورد خطرات چنین اتفاقی برای اقشار مختلف اجتماع هشدار داده‌اند اما به عنوان مثال برای کارمندان یک رسانه بزرگی چینی این ترس خیلی زود به واقعیت تبدیل شد.
گزارشی از بلومبرگ نشان می‌دهد بلوفوکس (Bluefocus) قصد دارد مدل‌های هوش مصنوعی مولد را جایگزین کپی‌رایتر‌ها و طراحان گرافیک خارجی خود کند. در این مطلب بررسی می‌کنیم که هوش مصنوعی کدام مشاغل را تا چه اندازه‌ای در معرض خطر انقراض قرار می‌دهد.
پیشرفت سریع هوش مصنوعی و سرمایه‌گذاری‌های عظیم شرکت‌های تکنولوژی باعث شده بسیاری از کارکنان نگران آینده شغلی خود باشند. با اینکه چند دهه پیش شاید اتوماسیون و پیشرفت تکنولوژی را قاتل مشاغل قدیمی به حساب می‌آوردند اما روند فعلی نشان می‌دهد مشاغل خلاق از جمله تولید محتوا و طراحی گرافیک بیشتر از همه در معرض خطر قرار دارند.
گلدمن ساکس، یکی از بزرگ‌ترین بانک‌های آمریکا، ابتدای فروردین با انتشار گزارشی پیش‌بینی کرد که حدود ۳۰۰ میلیون جایگاه شغلی تحت تاثیر هوش مصنوعی قرار می‌گیرند. با این حال گلدمن ساکس معتقد است هوش مصنوعی بیشتر از اینکه جایگزین باشد، می‌تواند به عنوان مکمل عمل کند.
کارکنان گروه ارتباطات هوشمند بلوفوکس (Bluefocus Intelligent Communication Group) چین اما به جای کمک گرفتن از هوش مصنوعی شغل خود را به آن باختند. بلومبرگ با استناد به یادداشت داخلی کارکنان این شرکت می‌گوید این رسانه چینی قصد دارد کارکنان خارجی خود را با هوش مصنوعی مولد جایگزین کند.
در این یادداشت آمده است: «به خاطر استقبال از موج جدید محتوای ساخته هوش مصنوعی، ما تصمیم گرفتیم از همین امروز تمامی مخارج خود برای طراحان و کپی‌رایتر‌های شخص‌ثالث را متوقف کنیم.»
این شرکت برای تامین تکنولوژی هوش مصنوعی به شرکت علی‌بابا، غول تجارت الکترونیکی چین، روی آورده است که چندی پیش از عرضه یک چت‌بات هوشمند با پشتیبانی بهتر از زبان چینی خبر داد. علی‌بابا یکی از چند شرکت چینی است که در چند ماه اخیر خبر از عرضه یک چت‌بات هوش مصنوعی داده‌اند.
هوش مصنوعی جایگزین کدام مشاغل خواهد شد؟
با اینکه یکی از مطالعات دانشگاه آکسفورد در سال ۲۰۱۳ مدعی شده بود هوش مصنوعی در ۲۰ سال آینده جای ۴۷ درصد از مشاغل آمریکا را می‌گیرد اما چنین پیش‌بینی‌ای در حال حاضر بسیار دور از انتظار به نظر می‌رسد. با این حال مطالعه گلدمن ساکس نشان می‌دهد برخی از حوزه‌های شغلی بیشتر از بقیه در معرض خطر اتوماسیون قرار دارند.
بیزینس اینسایدر با چند مصاحبه و بررسی نظارت متخصصان و محققان مختلف لیستی از مشاغلی را که بیشتر از همه در خطر جایگزینی با هوش مصنوعی (AI) هستند ارائه کرده است که در ادامه بیشتر آنها را بررسی می‌کنیم.
مشاغل تکنولوژی (کدنویسها، برنامه‌نویسان کامپیوتر، مهندسان نرم‌افزار، تحلیلگران داده)
کدنویسی و برنامه‌نویسی کامپیوتر در حال حاضر خواهان زیادی در شرکت‌های مختلف دارد اما ابزارهایی مثل ChatGPT و نمونه‌های مشابه در آینده برخی از مشاغل این حوزه را از آن خود کرده و کاستی‌های موجود را پر می‌کنند. حتی ممکن است خیلی زود شاهد جایگزین شدن برخی از برنامه‌نویسان باشیم.
آنو مادگاوکار، از محققان موسسه مکینزی، معتقد است توسعه‌دهندگان نرم‌افزار، توسعه‌دهندگان وب، برنامه‌نویس‌های کامپیوتر، کدنویسها و تحلیلگران داده احتمالاً بخش زیادی از کار خود را به تکنولوژی‌های هوش مصنوعی می‌بازند.
ابزارهایی مثل ChatGPT عملکرد خوبی در تجزیه و تحلیل و کنار هم گذاشتن اعداد دارند و به همین دلیل بسیاری از این مشاغل را در معرض خطر قرار می‌دهند.
مارک مورو، یکی از اساتید ارشد موسسه بروکینز که در زمینه تاثیر هوش مصنوعی بر نیروی کار آمریکا تحقیق می‌کند، می‌گوید در واقع تکنولوژی‌هایی مثل ChatGPT خیلی سریع‌تر از انسان کدنویسی می‌کنند که باعث می‌شود کار با نفرات کمتری انجام شود.
او می‌افزاید: «کاری که پیشتر به یک تیم از توسعه‌دهندگان نرم‌افزاری نیاز داشت شاید تنها با حضور چند نفر انجام شود.»
شرکت‌هایی مثل اوپن‌ای‌آی، سازنده ChatGPT، همین حالا به فکر افتاده و بحث جایگزین کردن مهندسان نرم‌افزار با هوش مصنوعی را بررسی می‌کنند.
با این حال آدِد نتزر، استاد مدرسه تجارت کلمبیا، معتقد است هوش مصنوعی به جای اینکه جانشین کد‌نویسان شود به کمک آنها می‌آید.
او در مصاحبه‌ای با CBS می‌گوید: «از لحاظ شغلی به نظر من این ابزار به جای اینکه جایگزین کامل باشد یک تسهیل‌گر کاری است. کدنویسی و برنامه‌نویسی مثال خوبی هستند. این ابزار خیلی خوب کدنویسی می‌کند.»
مشاغل رسانه‌ای (تبلیغات، تولید محتوا، نویسندگی فنی، روزنامه‌نگاری)
مادگاوکار می‌گوید بسیاری از فرصت‌های شغلی رسانه‌ای (از جمله تبلیغات، نویسندگی فنی، روزنامه‌نگاری و هر جایگاهی که شامل تولید محتوا شود) احتمالاً تحت تاثیر ChatGPT و نمونه‌های مشابه هوش مصنوعی قرار می‌گیرند زیرا هوش مصنوعی به خوبی توانایی خواندن، نوشتن و درک داده‌های متنی را دارد.
مادگاوکار می‌گوید: «تحلیل و تفسیر حجم عظیمی از داده‌ها و اطلاعات زبانی همان مهارتی است که انتظار می‌رود هوش مصنوعی مولد روی آن تمرکز کند.»
اقتصاددان پاول کروگمن در نیویورک تایمز می‌گوید ChatGPT احتمالاً می‌تواند کارهایی مثل گزارش و نویسندگی را «بهینه‌تر از انسان‌ها انجام دهد».
صنعت رسانه از همین حالا روند تولید محتوا با هوش مصنوعی را به صورت آزمایشی آغاز کرده است. وب‌سایت CNET که در زمینه اخبار تکنولوژی فعالیت دارد از یک ابزار هوش مصنوعی مشابه ChatGPT برای نوشتن ده‌ها مقاله استفاده کرده است (که البته به چند اصلاح نیاز داشت) و وب‌سایت BuzzFeed نیز تکنولوژی ChatGPT را برای تولید شکل‌های جدیدی از محتوا مثل معما و راهنمای سفر استفاده کرده است.
اما مادگاوکار می‌گوید بیشتر کاری که تولیدکنندگان محتوا انجام می‌دهند را نمی‌توان جایگزین کرد.
به گفته او، «هرکدام از این حوزه‌های شغلی مقدار زیادی قضاوت انسانی را در خود دارند».
مشاغل حقوقی (کمک‌وکیل‌ها، مشاوران حقوقی)
گزارش گلدمن ساکس نشان می‌دهد بسیاری از مشاغل حقوقی تحت تاثیر هوش مصنوعی مولد قرار می‌گیرند.
ماناو راج، یکی از مولفان مطالعه گلدمن ساکس، می‌گوید، از آنجا که فرصت‌های شغلی کمی در حوزه خدمات حقوقی وجود دارد و این بخش پیش از این هم به شدت تحت تاثیر هوش مصنوعی قرار داشته است پیشرفت هوش مصنوعی مولد احتمالاً تاثیر زیادی بر این حوزه خواهد داشت.
مشاغل حقوقی مختلف از جمله کمک‌‌وکیل و مشاور حقوقی نیز همانند شغل‌های رسانه‌ای در واقع حجم زیادی از اطلاعات را دریافت و با توجه به آموخته‌های خود یک مشروح یا اظهارنظر در مورد آن ارائه می‌کنند.
مشاغلی این‌چنین که روی مهارت‌های زبانی تمرکز دارند به گفته مادگاوکار در خطر اتوماسیون قرار می‌گیرند.
او اضافه می‌کند: «داده ساختاربندی خوبی دارد، بسیار زبان‌محور است و در نتیجه گزینه بسیار خوبی برای هوش مصنوعی مولد است.»
اما باز هم به دلیل سطحی از قضاوت انسانی که در این مشاغل دخالت دارد نمی‌توان به صورت کامل آنها را با هوش مصنوعی جایگزین کرد.
مادگاوکار می‌گوید: «در واقع کمی بهبود بهره‌وری را در این حوزه‌های شغلی شاهد هستیم، زیرا شما هم می‌توانید از ابزارهایی استفاده کنید که این کار را بهتر انجام می‌دهند.»
تحلیلگران بازار
مورو می‌گوید هوش مصنوعی مهارت بالایی در تجزیه‌وتحلیل اطلاعات و پیش‌بینی نتایج دارد. به همین دلیل می‌توان گفت خطر هوش مصنوعی برای تحلیلگران بازار جدی است.
تحلیلگران بازار در واقع وظیفه دارند پس از جمع‌آوری داده، روند‌های موجود در آن داده را شناسایی و با توجه به یافته‌های خود یک کارزار بازاریابی بهینه را طراحی کنند یا مکان مناسب برای تبلیغات را تشخیص دهند.
مورو می‌گوید: «امروزه شاهدیم که هوش مصنوعی از پس این کارها برمی‌آید.»
معلم‌ها
هوش مصنوعی که پیش از این به ابزاری برای تقلب دانش‌آموزان تبدیل شد و بسیاری از معلم‌ها را به اعتراض وا داشت، ممکن است در آینده جایگزین این قشر شود. پنگچنگ شی، از کارکنان دفتر علوم رایانش و اطلاعات موسسه تحقیقات تکنولوژی راکستر، می‌گوید معلم‌ها باید به فکر امنیت شغلی خود باشند.
شی در مصاحبه‌ای با نیویورک پست می‌گوید: «ChatGPT همین حالا به سادگی توانایی درس دادن به کلاس‌ها را دارد.»
او ادامه می‌دهد: «اگرچه این ابزار در دانسته‌هایش مشکلات و بی‌دقتی‌هایی دارد اما به سادگی می‌توان آن را تقویت کرد. در واقع شما فقط کافی است ChatGPT را آموزش دهید.»
اما شانون اهرن، معلم علوم و ریاضی دبیرستان، که از ChatGPT برای کارهایی مثل برنامه‌ریزی دروس استفاده می‌کند می‌گوید نگرانی در این حوزه ندارد.
او می‌گوید: «همیشه به ما و ارتباط انسانی همراه با آموزش حضوری نیاز است.»
مشاغل امور مالی (تحلیلگران مالی، مشاوران مالی)
تحلیلگران مالی و مشاوران مالی هم درست مثل تحلیلگران بازار کارشان را با داده‌های عددی انجام می‌دهند که به گفته مورو یکی از نقاط قوت هوش مصنوعی است.
مورو می‌گوید: «هوش مصنوعی می‌تواند روند‌های بازار را پیش‌بینی کند، عملکرد خوب و بد سرمایه‌گذاری‌های یک پرتفوی را مشخص و همه اینها را منتقل کند و سپس با استفاده از داده‌های دیگری، مثل داده‌های یک شرکت امور مالی، ترکیب سرمایهگذاری بهتری ارائه دهد.»
او می‌گوید تحلیلگران درآمد بالایی دارند اما بخش‌هایی از شغل آنها را می‌توان به صورت خودکار درآورد.
معامله‌گران یا ترید‌رها
متخصصان می‌گویند ChatGPT قادر است بسیاری از مشاغل وال‌استریت از جمله معامله‌گری و سرمایهگذاری را از آن خود کند.
دیلان رابرتس، از شرکت سرمایهگذاری KPMG، می‌گوید: «[هوش مصنوعی] کارهایی را که کارمندان دارای اطلاعات امروزه روی آن کار می‌کنند خودکار می‌کند تا بتوانند روی کارهای باارزش‌تر تمرکز کنند.»
پنچنگ شی هم معتقد است یکسری از جایگاه‌های شغلی حوزه معاملات سهام در معرض خطر قرار می‌گیرند.
او در مصاحبه با نیویورک پست می‌گوید: «در یک بانک سرمایهگذاری، افراد پس از دانشگاه استخدام می‌شوند و دو سه سالی را مثل روبات کار می‌کنند و به مدل‌سازی اکسل مشغول‌اند؛ می‌توان این وظیفه را به هوش مصنوعی سپرد.»
طراحان گرافیک
سه پروفسور در مقاله‌ای که ماه دسامبر در هاروارد بیزینس ریویو منتشر شد به DALL-E، ابزار هوشمندی که طی چند ثانیه تصویر تولید می‌کند، به عنوان تحولی برای صنعت طراحی گرافیک اشاره کردند.
آنها می‌گویند: «افزایش مهارت میلیون‌ها نفر برای تولید و دستکاری تصویر تاثیر شگرفی بر اقتصاد خواهد داشت. پیشرفت‌های اخیر هوش مصنوعی بدون شک برای کسانی که شغل‌شان مستقیماً تحت تاثیر قرار می‌گیرد یا خود را به سختی وفق می‌دهند مشکل اقتصادی ایجاد می‌کند.»
اما دکتر کارل بندیکت فری، اقتصاددان دانشگاه آکسفورد، می‌گوید ابزارهای هوش مصنوعی از جمله ChatGPT شاید به کارکنان صنایع «خلاق» مثل هنر و طراحی گرافیک کمک کنند و کیفیت کار آنها را افزایش دهند. با این حال فری بیشتر نگران تاثیر تکنولوژی بر سطح حقوق و درآمد این کارکنان است.
او می‌گوید: «به نظر من، بیشتر از اینکه مساله خودکارسازی باشد شاهد دموکراتیزه شدن و رقابتی هستیم که شاید دستمزد برخی از افراد این حرفه را کاهش دهد.»
حسابدارها
حسابداری به طور کلی یک حرفه با ثبات به شمار می‌رود اما حتی کارکنان این صنعت هم در معرض خطر قرار دارند.
برت کاراوی، استاد موسسه ارتباطات، فرهنگ، اطلاعات و تکنولوژی دانشگاه تورنتو، می‌گوید: «تکنولوژی هنوز همه را بیکار نکرده اما قرار است بعضی را از کار بیکار کند.»
به عقیده او «نیروی کار علمی» به طور ویژه در معرض خطر قرار دارند.
او می‌گوید: «این نیروی کار ممکن است وکلا و حسابدارها را شامل شود. چیز جدیدی است و باید دید تا چه حد باعث تحول یا رنجش کارکنان و سیاست می‌شود.»
خدمات مشتریان
استفاده از روبات برای رسیدگی به بخش خدمات مشتریان تقریباً به یک عرف تبیدل شده است. ChatGPT و تکنولوژی‌های مرتبط آن می‌توانند این روند را ادامه دهند.
گارتنر با مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۲ پیش‌بینی کرد تا سال ۲۰۲۷ چت‌بات‌ها به کانال اصلی خدمات مشتریان برای ۲۵ درصد از شرکت‌های جهان تبدیل می‌شوند.
