با ورود به بازار لوازم خانگی ایران، نام‌هایی مانند دوو، آیوا، بوش و دیگر برندهای محبوب، همواره توجه مصرف‌کنندگان را به خود جلب کرده‌اند؛ اما آیا آنها همگی اصالت خارجی دارند؟ این گزارش تحلیلی با نگاهی دقیق به تاریخچه و ساختار تولید این برندها، پرده از رازها برمی‌دارد و به شما کمک می‌کند تا از پشت تبلیغات فریبنده، واقعیت تولید را بشناسید.
در فضای رقابتی بازار لوازم خانگی ایران، تبلیغات هوشمندانه و نام‌های تجاری محبوب گاهی موجب سردرگمی مصرف‌کنندگان می‌شود. بسیاری از برندهایی که به ظاهر خارجی به نظر می‌رسند، در واقع محصولاتی تولید داخل هستند که با دریافت حق استفاده از نام برند، در کشور مونتاژ می‌شوند. در ادامه، نگاهی جامع به هشت برند مطرح می‌اندازیم تا مشخص شود کدام یک در حقیقت تحت نظر تولید داخلی فعالیت می‌کنند و کدام‌ها اصالت خارجی دارند.
۱. پشت پرده محصولات دوو
داوو، روزگاری یکی از بزرگترین شرکت‌های کره‌ای بود که در سال ۱۹۶۷ تأسیس شد و به دلیل موفقیت در حوزه‌های مختلف از خودروسازی تا لوازم خانگی، شهرت فراوانی یافت. در دهه‌های ۷۰ و ۸۰، ماشین‌های داوو همراه با لوازم خانگی مدرن، جایگاه ویژه‌ای در بازارهای جهانی پیدا کردند. اما با بروز بحران مالی در اواخر دهه ۹۰ و ورشکستگی شرکت در سال ۱۹۹۹، بخش‌های مختلف این برند به فروش رسیدند. گروه انتخاب الکترونیک با خرید حق استفاده از نام داوو، تلاش کرد تا با بهره‌گیری از شهرت مثبت این نام، محصولات خود را به بازار عرضه کند. امروزه، اگرچه تبلیغات و تیزرهای متعدد باعث شده مصرف‌کنندگان تصور کنند محصولات داوو همچنان از کره جنوبی وارد می‌شوند، در واقع تمامی تولید و مونتاژ این لوازم در داخل کشور انجام می‌شود.
۲. پشت پرده محصولات آیوا
آیوا، برندی ژاپنی که در سال ۱۹۵۱ در توکیو تاسیس شد، نخستین قدم‌های خود را در عرصه تولید دستگاه‌های صوتی و تصویری برداشت. در دهه‌های ۷۰ و ۸۰، حضور آیوا در ایران چشمگیر بود و حتی شاهد اسپانسرشیپ‌های ورزشی این برند بودیم. اما با ورود رقابت‌های سرسخت از سوی شرکت‌های بزرگی نظیر Sony و Panasonic، شرایط آیوا تغییر کرد. در اوایل دهه ۹۰، آیوا به دلیل مشکلات فروش و اشتباهات استراتژیک با ورشکستگی مواجه شد و پس از آن توسط سونی خریداری گردید. علی‌رغم این بحران، تلاش‌های یک شرکت سرمایه‌گذاری در سال ۲۰۱۵ منجر به احیای آیوا و تولید محصولات جدیدی مانند تلویزیون، بلندگوهای بلوتوث و هدفون شد. در بازار ایران، به دلیل محدودیت‌های وارداتی و تحریم‌ها، تلویزیون‌ها و سایر محصولات آیوا به صورت داخلی تولید شده و با نام این برند ژاپنی عرضه می‌شوند؛ هرچند برخی فروشندگان با استفاده از داستان‌های قدیمی و تبلیغات فریبنده، مصرف‌کنندگان را به اشتباه می‌اندازند.
۳. پشت پرده برند بوست
برند بوست به عنوان یکی از نشان‌های اختصاصی گروه صنعتی انتخاب، جایگاه ویژه‌ای در بازار لوازم خانگی ایران دارد. این برند از سال ۱۳۸۷ با هدف عرضه محصولاتی با قیمت مناسب وارد عرصه شده و تمرکز خود را بر تولید محصولات اقتصادی و کارآمد قرار داده است. در تولید محصولات بوست، علاوه بر بهره‌مندی از فناوری‌های روز، بخشی از قطعات مورد نیاز از منابع خارجی (به ویژه از چین) تأمین می‌شود؛ اما مونتاژ و نهایی‌سازی محصولات به طور کامل در داخل کشور انجام می‌گردد. این واقعیت باعث شده تا هرچند برند بوست به عنوان یکی از برندهای اقتصادی شناخته شود، اما اصالت تولید آن را می‌توان کاملاً داخلی دانست.
۴. پشت پرده برند کندی
کندی، نامی است با ریشه‌های ایتالیایی که از سال ۱۹۴۵ در مونزا به تولید لوازم خانگی مشغول بوده است. در دهه‌های ۶۰ و ۷۰، با طراحی‌های نوآورانه و کیفیت بالا، کندی توانست در بازار اروپا به شهرت برسد؛ از جمله تولید اولین ماشین لباسشویی تمام اتوماتیک در قاره. اما با گذر زمان و تغییرات بازار، این برند نیز دچار نوسان شد و نهایتاً در سال ۲۰۱۸ به دست گروه‌های بین‌المللی منتقل شد. در ایران، ادعایی مبنی بر تولید یا مونتاژ محصولات کندی با لیسانس ایتالیایی مطرح می‌شود، اما در عمل شرکت پاکشوما با اخذ حق استفاده از نام کندی، لوازم خانگی را به صورت داخلی تولید کرده و قطعات کلیدی را از چین وارد می‌کند. این مساله باعث سردرگمی مصرف‌کنندگان و تبلیغات متناقض در فضای بازار شده است.
۵. پشت پرده برند زیرووات
زیرووات که در سال ۱۹۴۹ در ایتالیا تاسیس شد، ابتدا به تولید ماشین‌های لباسشویی پرداخت و بعدها دامنه فعالیت خود را به سایر لوازم خانگی گسترش داد. این برند در دهه ۸۰ با پیوستن به گروه Hoover به یک نام بین‌المللی تبدیل شد، اما تحولات اقتصادی و تغییر مالکیت باعث شد تا در اوایل سال‌های ۲۰۰۰، زیرووات به دست چینی‌ها منتقل شود. در بازار ایران، محصولات زیرووات توسط شرکت‌های داخلی مانند پاکشوما تولید و مونتاژ می‌شوند و اگرچه برخی از قطعات در چین تأمین می‌شود، برچسب «ساخت ایران» روی جعبه آنها درج می‌شود. برخی فروشندگان با استفاده از نام زیرووات، تلاش می‌کنند تا تصور کنند محصولی اصالت خارجی دارد، در حالی که در عمل تولید آن به داخل کشور وابسته است.
۶. پشت پرده برند بوش
بوش، برند آلمانی با تاریخچه‌ای پربار از سال ۱۸۸۱ تأسیس شده توسط روبرت بوش، یکی از اسطوره‌های صنعت لوازم خانگی به شمار می‌آید. این برند ابتدا در حد یک کارگاه کوچک در نزدیکی اشتوتگارت شروع به فعالیت کرد و سپس در طول دهه‌های بعد، با تولید محصولات متنوعی از چکش برقی گرفته تا یخچال و ماشین لباسشویی، شهرت جهانی یافت. در دهه ۸۰، بوش به عنوان یک برند بین‌المللی تثبیت شد و کارخانه‌های متعدد در کشورهای مختلف راه‌اندازی گردید. اما به دلیل تحریم‌ها و محدودیت‌های اقتصادی، بوش به طور کامل از بازار ایران خارج شد و تنها از طریق شریکانی با خط تولید کوچک و مونتاژ محدود، محصولات خاصی تحت این نام عرضه شده است. این شرایط موجب شده تا مصرف‌کنندگان به درستی تشخیص ندهند که آیا محصول خریداری شده اصالتاً آلمانی است یا تنها به عنوان یک نشان تجاری استفاده شده است.
۷. پشت پرده برند Coral
بر خلاف تصور اولیه، برند Coral یکی از نمونه‌های موفق تولید داخل در زمینه لوازم خانگی است. این برند که زیرمجموعه پاکشوما محسوب می‌شود، از سال ۱۳۸۷ با هدف تولید محصولات اقتصادی وارد بازار شده و با استفاده از الهام از طرح‌های بین‌المللی، توانسته است نه تنها در ایران بلکه در بازارهای منطقه‌ای مانند آذربایجان، عراق، تاجیکستان و دیگر کشورها به فروش برسد. در برخی موارد، تمایز بین محصولات Coral و زیرووات به دلیل شباهت‌های ظاهری، برای مصرف‌کنندگان دشوار شده است؛ اما از لحاظ تولید، هر دو محصول کاملاً در داخل کشور مونتاژ می‌شوند.
۸. پشت پرده برند Kenwood
کنوود، برندی که در سال ۱۹۴۶ در ژاپن پایه‌گذاری شد، ابتدا در زمینه تولید رادیوهای آماتور فعالیت داشت و سپس به تدریج وارد دنیای لوازم خانگی و تجهیزات صوتی و تصویری گشت. در دهه‌های ۶۰ میلادی، کنوود با عرضه محصولات با کیفیت و طراحی‌های مدرن توانست جایگاه ویژه‌ای در بیش از ۱۰۰ کشور به دست آورد. اما تغییرات بازار و تحریم‌های اقتصادی، باعث شد تا در سال ۲۰۰۱ شرکت دلونگی ایتالیا کنوود را خریداری کند؛ با اینکه هر دو شرکت به صورت مستقل مدیریت می‌شوند، حضور کنوود در ایران همچنان با چالش‌هایی همراه بوده است. امروزه، شرکت‌های داخلی مانند پاکشوما با راه‌اندازی خط تولیدی محدود برای برخی از محصولات کنوود، سعی در پاسخگویی به نیازهای بازار دارند؛ اما همچنان سوالاتی در خصوص منبع تأمین قطعات و اصالت تولید باقی مانده است.
نتیجه‌گیری
با نگاهی جامع به تاریخچه و ساختار تولید برندهای مطرح لوازم خانگی، مشخص می‌شود که تبلیغات فراوان و استفاده از نام‌های تجاری محبوب، گاهی موجب سردرگمی مصرف‌کنندگان در تشخیص اصل خارجی یا داخلی بودن محصول می‌شود. برخی برندها مانند داوو و آیوا اگرچه در گذشته با اصالت خارجی شناخته می‌شدند، اما امروزه تولید و مونتاژ آنها به صورت داخلی انجام می‌شود؛ در حالی که برندهایی همچون بوش هنوز به عنوان نمادی از کیفیت و فناوری آلمانی مطرح هستند، اما در بازار ایران شرایط متفاوتی را تجربه می‌کنند.
برای مصرف‌کنندگانی که به دقت به جزئیات توجه دارند، آگاهی از تاریخچه و روند تولید محصولات می‌تواند نقش مهمی در انتخاب هوشمندانه داشته باشد. توصیه می‌شود قبل از خرید، علاوه بر مطالعه برچسب‌ها و توضیحات روی جعبه، از منابع معتبر و اطلاعیه‌های رسمی شرکت‌ها بازخورد لازم را کسب کنید تا از اشتباهات احتمالی جلوگیری شود.
در نهایت، شناخت دقیق پشت پرده برندها و شفاف‌سازی در روند تبلیغاتی می‌تواند به ایجاد یک بازار سالم و آگاهانه کمک کند؛ بازاری که در آن مصرف‌کنندگان بر اساس کیفیت و اصالت واقعی محصولات، تصمیمات مالی هوشمندانه‌تری اتخاذ نمایند.
