«محمدباقر قالیباف» در ابتدای اولین جلسه طرح حمایت از کاربران در فضای مجازی (طرح صیانت) که دقایقی پیش به پایان رسید با بیان اینکه اصل هشتاد و پنجی شدن این طرح امکانی را فراهم کرده که با دقت و توجه بیشتری با حضور نمایندگان متخصص مورد بررسی قرار گیرد، موقت بودن زمان اجرا و امکان تغییر آن را موضوعی قابل توجه عنوان کرد.
درباره اهمیت فضای مجازی گفت: «فضای مجازی در واقع فضای واقعی و فضای حقیقی است که زندگی مردم را در ابعاد مختلف در حوزه مسائل فرهنگی و اجتماعی، علمی و اقتصادی و کسب و کار شکل داده است و شاکله زندگی مردم وارد حوزه فضای مجازی شده است.
او با اشاره به همه‌گیری کرونا و انجام آموزش‌های آنلاین از مهدکودک تا دانشگاه و اینکه فضای مجازی در پیشبرد برنامه‌های اقتصادی نقش داشته است، گفت: «با توجه به این موضوع دقت ما در قانون‌گذاری این حوزه بسیار حیاتی است.»
به گفته قالیباف، جوان و نوجوان امروز از موسیقی و فیلم کره‌ای تا آموزش و قرآن و اوقات فراغتش را در فضای مجازی پیگیری می‌کند و به این مسائل باید در زمان قانون‌گذاری توجه ویژه‌ای داشت.
قالیباف در بخش دیگری از توضیحات خود گفت: «یک ظرفیت بسیار خوبی در قانونی اساسی وجود دارد با عنوان اصل ۸۵. موضوعاتی که اهمیت بیشتری دارند در فرصتی که در اصل ۸۵ مطرح شده مورد بررسی قرار می‌گیرند.»
او با تاکید بر اینکه امکان قانون‌گذاری پشت درهای بسته نیست به این موضوع اشاره کرد که جوسازی‌های انجام شده درباره اصل ۸۵، در حالی است که از همه کمیسیون‌ها متخصصین در این کمیسیون حضور دارند. بنابراین همه این جلسات از طریق رسانه‌ها و خبرگزاری خانه ملت به اطلاع مردم خواهد رسید.
اهمیت آگاهی رسانی درباره جزییات طرح
رئیس مجلس شورای اسلامی از نمایندگان مجلس خواست تا ذی‌نفعان این حوزه را به کمیسیون دعوت کنند و اظهار نظر آنها در این حوزه را به درستی بشنوند. به هر روی بخش عمده‌ای از فعالان این حوزه اصلا با جزئیات طرح آشنا نیستتند. بنابراین این ظرفیت وجود دارد که ذی‌نفعان، متخصصان و فعالان صنفی در این بررسی حضور داشته باشند.
قالیباف با اشاره به دارایی‌های معنوی در فضای مجازی گفت: «امروز یک کارخانه کوچک و سوله و انبار با بخشی از زمین در نقطه دوردست و نزدیک می‌توانند مورد وثیقه بانکی برای دریافت اعتبار قرار بگیرند و اما دارایی‌های مجازی و سرمایه‌های هنگفت شکل گرفته در حوزه مسایل اقتصادی به آنها توجه نمی‌شود.»
به گفته قالیباف، زمانی که بحث حمایت از حقوق کاربران را مطرح می‌کنیم باید به دارایی‌های آنها توجه شود. در حوزه بهداشت و مواد غذایی بخش عمده‌ای از کارها در فضای مجازی انجام می‌شود و فضای مجازی امروز فضای کسب و کار مردم است.در تولید و نظارت ضعف داشتیم و آنقدر که در جرم‌انگاری تا تولید ثروت و رونق کسب و کار و اشتغال همه از موضوعاتی هستند که باید به طور جدی به آنها توجه کنیم.
قوانین باید بر اساس قانون اساسی تنظیم شوند
رئیس مجلس با تاکید بر اینکه قوانین را باید بر اساس قانون اساسی تدوین کنیم تا با کمترین اشکال در شورای نگهبان موضوع را بررسی شود تا رفت و برگشت به شواری نگهبان کاهش پیدا کند، گفت: «نباید قوانینی تصویب شود که تداخل در قوا بوجود بیاید و همه اصول قانون اساسی را مدنظر داشته باشید که رفت و برگشت به شورای نگهبان خیلی زمان نبرد و در چارچوب قانون اساسی نوشته شود.»
او همچنین با اشاره به اینکه برای تدوین این طرح باید توجه کرد که فضای مجازی مرتب در حال تغییر و تحول است و قانون‌گذار ساختارهای مناسب را تدوین کند تا با تغییراتی که پیش می‌آید قانون ظرفیت و انعطاف داشته باشد، از اعضای این کمیسیون خواست: «توجه کنید قانون‌گذار ساختارهای مناسب را برای این کار در قانون تعبیه کند که آنها بتوانند اختیارات قانونی را با تغییرات پا به پای جامعه و پیشرفت‌ها بروند.»
به گفته قالیباف، از ویژگی‌های اصل ۸۵ این است که صحن مجلس تصمیم می‌گیرد برای حداکثر هفت سال این قانون به صورت موقت اجرا شود و دائمی شدن آن باید در صحن مجلس تصویب شود و فرصتی است که قانون در بوته آزمایش هم قرار می‌گیرد و اشکالات آن در این مدت رفع می‌شود.
قالیباف ابراز امیدواری کرد که در بخش‌های دولت الکترونیکی، تحول دیجیتال و موضوع مهم مدیریت بر ترافیک شبکه موضوعاتی هستند که باید با نظر متخصصات کار پیش برود.
او همچنین با تاکید بر نظم و حضور به موقع اعضای این کمیسیون گفت: «اطلاع رسانی به طور کامل انجام می‌شود و این کمیسیون به دنبال بستن پلتفرم‌های خارجی نیست و اطلاع رسانی به طور شفاف از خانه ملت انجام می‌شود. هدف ما در مجلس قانون‌گذاری و ایجاد نظم و قانون است.»
در ادامه جلسه «رضا تقی پور» به عنوان رییس این کمیسیون در این نشست اعلام کرد که از نمایندگان نهادها و دستگاه‌های مختلف از جمله شورای عالی فضای مجازی دعوت خواهیم کرد تا نظرات خود را مطرح کنند. به گفته تقی پور طرح دو بخش دارد: «در یک بخش کاربران حقوقی دارند که اصلا رعایت نمی‌شود. اتحادیه اروپا این حقوق را احصا کرده و در برابر پلتفرم‌ها از این حقوق دفاع می‌کند. این حقوق شهروندان ایرانی در فضای مجازی باید احصا شود. در بخش دوم هم گفتیم خدمات پایه کاربردی فضای مجازی.»
حسین نوش‌آبادی ضمن تشکر از ریاست مجلس و حضور ایشان در این جلسه که نشان دهنده اهمیت این طرح است گفت که بیش از دو ماه از تشکیل این کمیسیون می‌گذرد: «قرار بود که امشب این طرح را بررسی کنیم اما هنوز این طرح منتشر نشده و در دستان نمایندگان قرار نگرفته است. این موضوع بسیار مهم است و باید تا امروز طرح به دست ما می‌رسید.» نوش آبادی تاکید کرد که آنها به مردم قول دادند شفاف سازی کنند و باید صادقانه به مردم بگویند هدف از انجام این طرح در نهایت چه خواهد بود: «باید بگوییم به دنبال محدودسازی نیستیم و به دنبال فضای صالح مجازی هستیم. دیگران در شبهه سازی پیرامون این طرح فعال‌تر بودند و ما در حالت تدافعی قرار گرفتیم و باید امشب دورنمای کار مشخص می‌شد اما این فرصت سوزی رخ داده و این موارد باعث شده که ما بیشتر دچار حاشیه شویم.»
به گفته نوش آبادی در این کشور ۸۵ میلیون از خدمات اینترنت استفاده می‌کنند و میلیون‌ها نفر با همین فضای مجازی ارتزاق می‌کنند: «کوچکترین اشتباه در ساماندهی فضای مجازی بخش عظیمی از اقتصاد کشور را که مبتنی بر این فضا است را به مخاطره می‌اندازد. امروز هیچ مکانیزمی نمی‌تواند جایگزین این بستر بشود و باید این فضای مجازی که به نوعی زندگی حقیقی مردم شده را به طور شفاف و روشن بررسی کرد.»
«احمدحسین فلاحی» نیز در این نشست تاکید کرد یکی از علت‌هایی که علیه این طرح شد این بود که اطلاع رسانی درستی انجام نشد و مجلس نتوانست درست در این مورد اطلاع رسانی کند: «امیدوارم سخنگوی طرح بتواند اطلاع رسانی درست کند و باید زمان بندی طرح را نیز اهمیت بدهیم و بتوانیم این طرح را زودتر به سرانجام برسانیم.»
«غلامرضا منتظری» نیز در این نشست تاکید که ما باید اعتماد آفرینی داشته باشیم و می‌خواهیم از اقشار مختلف جامعه دعوت کنیم تا در این جلسات باشند: «پیشنهاد دارم سامانه‌ای ایجاد شود تا منتقدین دغدغه‌های خود را ارائه دهند تا ما آنها را بشنویم و در راستای حل آنها تلاش کنیم.»
«عباس گودرزی» دیگر نماینده مجلس اعلام کرد روند رو به رشد فضای مجازی در تجارت و خدمات در کشور ما نمود پیدا کرده است: «خواهش دارم تا هم از انجمن‌های صنفی و هم فعالین عرصه در خدمات فضای مجازی دعوت بعمل بیاید تا نظرات خود را بگویند.» به گفته گودرزی دغدغه‌ای که این افراد دارند اینست که آیا فضای ملی می‌تواند به کسب و کار آنها کمک کند و آیا بحث قطعی ارتباطات جهانی در کار است؟ او به این سوال چنین پاسخ داد: «در صورتی که اینطور نیست و می‌خواهیم پلتفرم‌هایی داشته باشیم که هنگام تحریم‌های فناورانه بتوانیم به کار خود ادامه دهیم.»
«محسن زنگنه» نیز تاکید کرد که هیچ کسی در این کمیسیون نمی‌داند که پیش نویس آماده شده دقیقا نظر چه کسی است؟ او ادامه داد: «هرچیزی که اینجا ارائه می‌شود باید مرجع و مسند آن مشخص باشد. بهتر است این جلسه تمام شود و آیین نامه در جلسه بعدی مشخص شود و سپس بتوان درباره این طرح صحبت کرد.» او ضمن اینکه با اصل ۸۵ شدن این طرح مخالف بوده اعلام کرد: «حداقل شناخت و آگاهی به این مساله در نمایندگان وجود دارد.
در دقایق پایانی جلسه برخی نمایندگان خواستار این مساله شدند که آیین نامه داخلی کمیسیون مشخص شود که در این راستا «زهره الهیان» در پایان این جلسه اعلام کرد: «طبق ماده ۳۹ که در مورد کمیسیون مشترک توضیح می‌دهد که کمیسیون در انتخاب رییس و هیات رییسه و دیگر جزییات، همان آیین نامه‌ای که در کمیسیون‌های دیگر است در اینجا هم حاکم است.»
در پایان جلسه مقرر شد تا جلسات بررسی طرح صیانت زین پس دوشنبه‌ها ۸ تا ۱۰ صبح و سه‌شنبه‌ها ۴ تا ۶ بعد از ظهر برگزار شود.
