شرکت‌های فعال حوزه اقتصاد دیجیتالی در صورتی که ۵۰ درصد یا بیشتر دارایی‌شان، دارایی‌های نامشهود باشد، نمی‌توانند به صورت عمومی در بورس عرضه شوند. همچنین پیش از عرضه اولیه، نیمی از سهام شرکت باید برای مدتی محدود، به عنوان ضمانت عمل به ضوابط، وثیقه گذاشته شود.
به گزارش فاواپرس، چندین ماه بود که مدیران بورسی از تدوین ضوابط ورود استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های نوآور به بورس صحبت می‌کردند اما این دستورالعمل منتشر و ابلاغ نمی‌شد. امروز سرانجام سازمان بورس، «ضوابط اختصاصی پذیرش سهام شرکت‌های نوپا و فعال در حوزه اقتصاد دیجیتالی» را در قالب ۹ ماده ابلاغ کرد.
شرکت‌ها باید حداقل دارای دو شرط از سه شرط «کاربرپایه بودن»، «داشتن حداقل ۳۰ درصد دارایی نامشهود» و «کسب‌وکار داده‌محور بر بستر اینترنت» باشند تا طبق این دستورالعمل به عنوان متقاضی ورود به بورس شناخته شوند.
شرط عرضه عمومی شرکت‌ها
شرکت‌ها در صورتی می‌توانند به شکل عمومی عرضه شوند که کمتر از ۵۰ درصد دارایی‌شان را دارایی نامشهود تشکیل دهد. در غیر این صورت، سهام شرکت صرفاً به سرمایه‌گذاران «واجد شرایط» عرضه می‌شود.
بورس می‌تواند معاملات ثانویه پس از عرضه اولیه را نیز به سرمایه‌گذاران حرفه‌ای محدود کند. شرایط سرمایه‌گذاران حرفه‌ای را هیات مدیره بورس و فرابورس تعیین می‌کند.
وثیقه سهام سهامداران عمده
این دستورالعمل در ماده ۳ خود، متقاضی ورود را موظف کرده نیمی از سهام شرکت، متعلق به سهامداران عمده یا در صورت لزوم باقی سهامداران، نزد شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار به عنوان ضمانت اجرای پایبندی به این مقررات به وثیقه گذاشته شود. هیات پذیرش باید حداکثر زمان اجرای این بند را مشخص کند و حتی آن را تمدید کند.
همچنین بورس و فرابورس باید قبل از اینکه درخواست پذیرش این شرکت‌ها در هیات پذیرش مطرح شود، موارد زیر را از «کارگروه ساماندهی مراکز نوآوری و رویدادهای کارآفرینی» استعلام کند:
- صلاحیت اعضای هیات مدیره، مدیرعامل و سهامداران با مالکیت بیش از یک درصد
- وضعیت سهامداری متقاضی تا سه لایه سهامداری و شناسایی ذی‌نفع نهایی
- شناسایی منشاء پولی سرمایه شرکت و مباحث مربوط به پول‌شویی
- مجوز دانش‌بنیان
متقاضی نیز باید از مرکز ملی رقابت استعلام‌های مربوط به رقابت و منع انحصار را دریافت و مستندات آن را ارائه کنند.
بخشی از ماده ۵ دستورالعمل مصوب کرده مدیران و سهامداران شرکت نمی‌توانند همزمان با حضور در شرکت متقاضی و پذیرش و حتی سه سه سال پس از خروج از آن، شرکتی مشابه تاسیس کنند یا در شرکتی مشابه مشغول به کار شوند.
تعیین سازوکارهای خارج نشدن کارکنان کلیدی
شرکت‌های متقاضی عرضه اولیه باید علاوه بر اینکه مدیران و کارکنان کلیدی خود را معرفی می‌کنند، مستنداتی به هیات پذیرش ارائه کنند که نشان می‌دهد سازوکارهایی برای نگه داشتن این مدیران و جلوگیری از ایجاد اختلال در تداوم فعالیت شرکت با فرض خروج یا سوءاستفاده آنها از شرکت، وجود دارد.
سازمان بورس و اوراق بهادار همچنین در راستای مسائل امنیتی نیز مواردی را مقرر کرده است؛ از جمله دریافت گواهی امنیتی مورد تایید افتا، ارائه مستندات امن‌سازی سامانه‌ها و سرویس‌های فنی، دریافت گواهی کیفیت نرم‌افزاهای مورد استفاده شرکت از مراکز مورد تایید افتا، دریافت گواهی سلامت و احراز اصالت نرم‌افزار از سازمان فناوری اطلاعات ایران و چند گواهی دیگر.
