سوختگیری در جایگاههای سوخت سراسر کشور از ۱۱ صبح روز گذشته، چهار آبان قطع شد. درابتدا اعلام شد که مشکلی نرمافزاری موجب این اتفاق شده اما درنهایت عصرگاه سهشنبه، شورای عالی فضای مجازی در اطلاعیهای حمله سایبری به سیستم سوخترسانی کشور را تأیید کرد. شامگاه سهشنبه دبیر شورای عالی فضای مجازی با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما اطلاعات بیشتری در این زمینه ارائه کرد.
ابوالحسن فیروزآبادی اعلام کرد با آغاز حمله به جایگاههای سوخترسانی، جایگاههای بنزین سراسر کشور با اختلال وسیع روبهرو شدند. پس از این اختلال، دستگاههای مربوطه به بررسی مسئله پرداختند و علائم یک حمله سایبری را مشاهده کردند. فیروزآبادی تأکید کرد این حمله سایبری خسارتهای سختافزاری به دنبال نداشت و هدف آن، تنها ایجاد اختلال در ارائه خدمت به شهروندان بود. وی تصریح کرد: … کارشناسان در مدت کوتاهی توانستند راه حل رفع مشکل را پیدا کنند. حدود ۴۶۰۰ جایگاه سوخترسانی بنزین در کشور داریم که باید اصلاحاتی در برنامه نرمافزاریشان انجام دهند و این کار از ساعت پنج بعدازظهر بهتدریج در حال انجام است.
فیروزآبادی اضافه کرد به سرورها و اطلاعات لطمهای وارد نشده چرا که اصولا شبکه جایگاه سوخترسانی کشور ما مختص خودمان است؛ پمپبنزینها تمامالکترونیک هستند و از نظام پرداخت و نظام واگذاری سوخت، تا نظامهای الکترونیکی دیگر مانند تلفن مداربسته در جایگاهها تحت نظام واحدی کار میکنند. بهگفته فیروزآبادی، با تمهیداتی امنیتی که از پیش حمله در نظر گرفته شده بود، به اطلاعات سهمیه مردم لطمهای وارد نشده و فقط در نظام خدمترسانی اختلال ایجاد شده است. وی تصریح کرد: به دلیل اینکه این سیستمها به هم متصل هستند، شاید حملهکردن به سیستمی که نسبتا پیچیدگی بالایی ندارد، اما تعداد ترمینالهای زیادی دارد، کار سختی نباشد. یعنی حملهای که انجامشده، سطح بالایی نداشته است. البته شاید اگر تدابیر مناسبتری اتخاذ میشد، ما حتی شاهد وقفه در سوخترسانی هم نبودیم.
دبیر شورای عالی فضای مجازی همچنین گفت این حمله احتمالا توسط یک کشور خارجی انجام شده اما اکنون برای اعلام نام آن کشور و روند حمله زود است. فیروزآبادی با اشاره به حمله سایبری مشابهی در ماههای اخیر به زیرساختهای کشور گفت: متاسفانه اخیرا در سیستم راهآهن هم شاهد چنین اختلال گستردهای بودیم که توانستیم با توان سایبری در کشور ظرف ساعات کمی مشکل را رفع عیب کنیم. این حادثه هم در مدت کوتاهی رفع عیب شده، اما بهدلیل گستردگی جایگاهها در سرتاسر کشور، بهتدریج باید تیمهایی اعزام شوند و رفع اشکال کنند و امیدواریم تا ظهر روز چهارشنبه رفع اشکال شود.
دبیر شورای عالی فضای مجازی در پاسخ به اینکه چرا اقدامات لازم برای پیشگیری از حملات سایبری انجام نشده بود، گفت چنین مشکلاتی، جهانی است و گفته میشود که سرعت توسعه دیجیتالی، بیش از سرعت نظامات امنیتی دیجیتالی است. او اضافه کرد «در دنیا شاهدیم که همیشه اخباری در این حوزه شنیده میشود و حملاتی به نظامات بانکی، بانکهای اطلاعاتی و ایجاد اختلال دیده شده است. حتی در شبکههای اجتماعی بعضا افشاگریهای وسیعی بهصورت میلیاردی در زمینه کشف اطلاعات یا ایجاد اختلال در سرویس دیده میشود.»
بهگفته فیروزآبادی: مثلا اخیرا یکی از بزرگترین پلتفرمهای پیامرسان مثل واتساپ برای مدت ۱۰ ساعت در کل جهان دچار اختلال شد؛ بنابراین نظام دفاعی از نظام حملهای در کل جهان مقداری عقبماندگی دارد. البته این باعث نمیشود ما اشکالاتی را که در سیستمهایمان وجود دارد و باید برطرف شود، توجیه کنیم. ما قطعا بعد از این حادثه دستگاههای مربوطه را مامور میکنیم که آسیبهای موجود و نقاط ضعفی را که در سیستم وجود دارد، شناسایی کنند تا کمتر شاهد لطمه به خدمات عمومی کشور باشیم.
تا صبح امروز، ۵ آبان، تعداد زیادی از جایگاههای سوخت به روال کار عادی بازگشتهاند اما هنوز نمیتوان در اکثر آنها سوختگیری با کارت سوخت انجام داد. تجربه خود را با ما درمیان بگذارید.