تداوم سقوط بازار رمزارزها در روزهای اخیر به مرحله نگرانکنندهای رسیده است و به این ترتیب تحلیلهای مختلفی درباره آینده این بازار و تاثیر آن بر دیگر داراییهای دیجیتال ارائه میشود. با این حال اما بازار توکنهای غیرقابل تعویض یا NFTها قبل از هر بازار دیگری به این شرایط واکنش نشان داده است و طبیعتا آمارهای واقعی بیش از هر تحلیل و پیشبینی قابل اتکا هستند. بررسیهای آماری حالا نشان میدهند که فروش جهانی NFTها در ۱۲ماه منتهی به ژوئن امسال، به کمترین میزان خود رسیده و این در نتیجه افت ارزش رمزارزها اتفاق افتاده است.
رمز یا توکن غیرقابل معاوضه نوع خاصی از دارایی رمزنگاری شده است که نماد و سندی منحصر به فرد از یک دارایی دیجیتال به حساب میآید. به همین دلیل این داراییهای دیجیتال و نامشهود را نمیتوان با یکدیگر معاوضه کرد؛ درست برخلاف رمزارزهای پایه مانند بیتکوین و بسیاری از رمزهای شبکه یا کاربردی که ماهیت قابل معاوضه دارند. در واقع باید گفت هر انافتی حکم سند خاصی برای دارایی بهخصوصی را دارد که هر یک از آنها ارزش متفاوتی با یکدیگر دارند. NFTها مالکیت یک دارایی دیجیتال منحصر بهفرد را – که اغلب یک اثر هنری مجازی است- به یک فرد میدهند؛ حتی اگر آن دارایی، به سادگی قابل الگوبرداری باشد. مالکیت NFTها در یک دفتر حساب دیجیتال و غیرمتمرکز به نام بلاکچین ثبت میشود.
عقبنشینی در اوج
بررسیهای انجام شده توسط شرکت تحقیقات رمزنگاری «چِینالیایز» (Chainalysis) نشان میدهد که مجموع فروش جهانی NFTها در ماه ژوئن امسال به بیش از یک میلیارد دلار رسیده است که این میزان نشان میدهد که عملکرد بازار انافتی در مقایسه با ماه ژوئن سال گذشته میلادی که فروش این بازار به ۶۴۸ میلیون دلار رسیده بود، قابل قبول نیست. این در حالی است که فروش جهان NFTها در ماه ژانویه سال جاری میلادی با رقم ۶.۱۲ میلیارد دلار به اوج خودش رسیده بود.
«اتان مکماهون» اقتصاددان و مشاور شرکت چِینالیایز در این مورد میگوید: «واضح است که این روند کاهشی قطعا به افت گستردهتر بازارهای رمزارزهای پایه مربوط میشود. در موقعیتهای اینچنینی بازارهای مرتبط با هم، به طرز غیر قابل اجتناب و چارهناپذیری روی یکدیگر تاثیر میگذارند. درباره بازار NFTها ما احتمالا شاهد عقبنشینی و کاهش مجموعهها و انواع NFTها خواهیم بود که این روزها به اوج تنوع و گوناگونی رسیدهاند.»
آمارها و بررسیها نشان میدهند که بازار رمزارز که در ماه نوامبر گذشته به ارزشی در حدود ۳ تریلیون دلار رسیده بود، حالا ارزشی کمتر از یک تریلیون دلار دارد. NFTها متکی بر یک بلاکچین هستند؛ دفتر حساب غیرمتمرکزی که نخستین بار بیتکوین از آن برای پیگیری مالکیت رمزارز استفاده کرد و حالا امکان ثبت مالکیت شخصی را که هر انافتی دارد و همچنین معامله آن را فراهم میآورند. اغلب NFTها مبتنی بر بلاکچین اتریوم هستند که به کمک یک سیستم پرمصرف کربنی به نام اعتبار کار، ماندگار است.
همراه با نوسان بازار سهام
بازار جهانی NFTها در روزهای اوج خودش موفق به جذب مبالغی شامل ۹.۲ میلیون دلار برای یک توکن شد که در واقع نخستین توییت منتشر شده از سوی همبنیانگذار شرکت توییتر یعنی «جک دورسی» بود. یک کلاژ دیجیتال اثر «مایک وینکلمان» با نام مستعار بیپل (Beeple)، با قیمت ۶۹ میلیون دلار فروخته شد؛ توکن اصلی برای بازی ویدئویی Axie Infinity با ارزش نهایی ۷۵.۹ میلیارد دلار به فروش رسید که رقمی نجومی و جنجالی بود.
از طرفی شرکت معروف و بزرگ کوکاکولا هم از فروش آیتمهای دیجیتالی مانند یک ژاکت سفارشیسازی شده که امکان پوشیدن در جهان متاورس را داشت، چیزی بیش از ۵۷۵ هزار دلار به دست آورد. بر اساس دادههای منتشر شده از سوی شرکت تحقیقاتی چِینالیایز، فروش جهانی انافتی در ماه ژانویه گذشته به اوج رسید.
در ماه آوریل تلاش برای فروش انافتی دورسی وقتی متوقف ماند که پیشنهادهای خرید از ۱۴ هزار دلار گذشتند. با این حال و بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی شرکت «داپرادار» (DappRadar) که NFTها و بازیهای ویدئویی مبتنی بر بلاکچین را پیگیری میکند، تقاضا برای مجموعه NFTهای موسوم به تراشه آبی همچنان ادامه دارد.
طبق اعلام «پدرو هرِرا» رئیس شرکت داپرادار، قیمت ارزانترین انافتی در باشگاه Bored Ape Yacht در طول یک ماه گذشته تنها یک درصد کاهش یافته و به ۹۰ هزار دلار رسیده است. او در این مورد میگوید: «مجموعههای موسوم به تراشه آبی نسبت به طیف گسترده اغلب NFTهای دیگر، بهطور چشمگیری عملکرد بهتری دارند.»
بر اساس آمار منتشر شده از سوی شرکت چِینالیایز، فروش جهانی NFTها در سال گذشته میلادی به رقم ۴۰ میلیارد دلار رسید و مجموع فروش این بازار در نیمه اول سال ۲۰۲۲ و تا حالا از این مرز عبور کرده و به بیش از ۴۲ میلیارد دلار رسیده است. این بررسیها نشان میدهد که فروش NFTها در ماه ژانویه و فوریه برابر بیش از نیمی از کل فروش آنها تا پایان نیمه اول سال ۲۰۲۲ بوده است.
بازار رمزارز به دنبال نوسان گستردهتر در بازار سهام، ترس از افزایش نرخ تورم و نرخ بهره که تمایل به خرید داراییهای پرریسکتر مانند سهام شرکتهای تکنولوژی و داراییهای دیجیتال را کاهش دادهاند، تحت فشار قرار گرفته است. وفاداری و اعتماد به داراییهای رمزنگاری شده هم تحت تاثیر مسائلی از قبیل سقوط ترا (Terra) – یک استیبلکوین که تصور میشود ارزش آن وابسته به دلار آمریکاست- و مشکلات موسسات مالی که فعالیتهایشان مبتنی بر رمزارز است، مانند شبکه سلسیوس (Celsius Network) قرار گرفته است.
بد نیست بدانید که استیبلکوینها، رمزارزهایی هستند که قیمت آنها وابسته به یک رمزارز دیگر، پول بیپشتوانه یا محصولات قابل معامله در بورس است.
با این همه، در روزهای گذشته اخبار جدیدی درباره احتمال افزایش نرخ بهره از سوی دادگاه فدرال آمریکا منتشر شده است و به این ترتیب برخی تحلیلگران بازار رمزارز این موضوع را سرآغازی برای دور جدید ریزش قیمتها در بازار رمزارزهای پایه میدانند. با این اوصاف شاید باید منتظر تداوم روند کاهش فروش NFTها در سرتاسر جهان باشیم.