فاواپرس: مهران محرمیان، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی در همایش فرصت‌های ایران در عصر دیجیتال درباره اقدامات بانک مرکزی در توانمندسازی اقتصاد دیجیتال اظهار کرد: در دهه ۷۰ در بانک مرکزی در زمینه بانکداری متمرکز شروع به کار کرده و شعب را یکدیگر متصل کردیم و در دهه ۸۰ میز زیرساخت‌های بانکی همچون ساتنا و پایا شکل گرفت.
او در ادامه بیان کرد: دهه ۱۴۰۰، دهه نظارت و فین‌تک‌هاست. در سال‌های اخیر سامانه‌های متعددی در بانک مرکزی ایجاد شده و این سامانه‌ها از بستر سنتی وارد بلوغ دیجیتال شده‌اند.
طبق گفته معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی در سال گذشته تراکنش‌های شبکه شتاب و ساتنا معادل ۶۹ و ۳۴ هزار میلیارد تومان بوده است. او ضمن بیان این مطلب گفت: بلوغ دیجیتال و فشار رقابت باعث شده کسب‌وکارها به سمت فناوری و هوش مصنوعی حرکت کنند.
بانک مرکزی کمترین دخالت را در بانکداری باز دارد
محرمیان در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان اینکه اکنون زمان حرکت در مسیر اقتصاد دیجیتال است و اگر به این سمت نرویم، در این حوزه عقب خواهیم ماند، گفت: در بانکداری باز کشورها رویکردهای متفاوتی دارند و بازیگران متعددی نیز وجود دارد. بانک مرکزی در حوزه بانکداری کمترین دخالت را داشته و این در حالی است که در دنیا نگاه سختگیرانه‌ای به بانکداری باز وجود دارد.
او در ادامه اعلام کرد: در کشور ما در زمینه خدمات تحت پوشش فین‌تک‌ها وضعیت خوبی داریم اما در راستای استانداردسازی این حوزه ضعیف عمل کرده‌ایم.
معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به بخشنامه نظارتی این بانک در زمینه API اشاره کرد و گفت: برای فین‌تک‌های با ریسک بالا محدودیت‌هایی در زمینه ارائه API ایجاد کردیم که این محدودیت‌ها برای فین‌تک‌های با شمولیت بالا ایجاد نشده است.
شش درصد از جمعیت کشور مشتری خدمات نئوبانک‌ها هستند
طبق گفته محرمیان، حدود شش درصد از جمعیت کشور مشتری خدمات نئوبانک‌ها هستند. معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی با بیان این مطلب اظهار کرد: اعتبارسنجی در ایران بحثی است که باید جدی گرفته شود. در حال حاضر بین ۳۰ تا ۴۰ درصد مردم اعتبارسنجی شده‌اند و عددی بالغ بر ۷۰ درصد از مردم اصلاً اطلاعات اعتبارسنجی ندارند.
او ادامه داد: در مدل جدید اعتبارسنجی، دقت اعتبارسنجی ۸۰ تا ۸۹ درصد است و پوشش اعتبارسنجی نیز نزدیک به ۱۰۰ درصد خواهد رسید و در اعتبارسنجی به مدل‌های جهانی نزدیک خواهیم شد.
محرمیان به بازیگران و عناصر تأثیرگذار در اقتصاد دیجیتال هم اشاره کرد و گفت: فین‌تک‌ها، بانکداری باز و ApIها و حضور نئوبانک‌ها از موارد مهم رشد در اقتصاد دیجیتال هستند. در ایران نئوبانک‌ها چند سالی است که به خوبی توانسته‌اند وارد بازار شوند؛ گرچه نئوبانک‌ها در ایران مجزا از بانک‌ها نیستند و در واقع فرزندخوانده بانک موجود هستند.
او در ادامه به موضوع محچک هم پرداخت و گفت: راه‌اندازی محچک بیش از ۸۰ درصد مبالغ چک‌های برگشتی را کاهش داد و کاهش زندانیان چک با اجرای قانون جدید امکان‌پذیر شد.
معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی در پایان صحبت‌های خود اهداف بانک مرکزی را جمع‌آوری دیتای درست، دقیق و راهبردی و همچنین شفاف‌سازی عنوان کرد.
محرمیان بخش دیگری از سخنرانی خود را به موضوع رمزارزها و نگاه بانک مرکزی به این پدیده نوظهور دنیای مالی اختصاص داد و مطرح کرد: صحبت درباره رمزارزها از سمت بانک مرکزی سخت است.
به گفته معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی، ارز دیجیتال در دنیا برای شفافیت و کاهش فقر و ایجاد مساوات معرفی شد اما مانند هر فناوری دیگری، مشکلات و ریسک‌هایی نیز با خود به همراه داشت که به باور برخی، رمزارز را به ابزاری برای پول‌شویی و قاچاق و کارهای مجرمانه بدون افشای هویت تبدیل کرده است.
تصمیم‌گیری در حوزه رمزارزها سخت است
معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی تأکید کرد: پیدا کردن نقطه تعادل در این طیف نظرات به حوزه رمزارزها، دشوار است. زیرا با پدید آمدن ابزارهای این‌چنینی، کلاهبرداران و مجرمان نیز به استفاده از این ابزارها تمایل پیدا می‌کنند.
محرمیان در ادامه گفت: تصمیم‌گیری در این حوزه سخت است و کشورهای متعدد، رویکردهای گوناگونی به آن دارند. مثلاً چین همه‌چیز را در این حوزه ممنوع کرد اما اتحادیه اروپا و آمریکای شمالی محدودیت‌های چندانی برای تبادل ارزهای دیجیتال در نظر نگرفته‌اند، اما در این کشورها با داشتن سیستم مالیاتی آهنین، برای مبادلات و ماینینگ، بسته به ارزش دارایی، مالیات‌های سنگین ۳ تا ۳۷درصدی وضع شده است.
معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی تأکید کرد که باید با دقت به سمت حوزه رمزارزها رفت و به همین دلیل در کشور ما نیز هنوز تصمیم جدی درباره آن گرفته نشده است.
او ادامه داد: به طور خاص شاید در بحث مالیات بر عایدی سرمایه، شاهد جدی‌ترین تصمیم در این حوزه باشیم که از رمزارزها هم مالیات اخذ شود. در نظر داریم مشابه تصمیم‌های اتحادیه اروپا در رگولاتوری حوزه رمزارزی ایران نیز انجام دهیم.
محرمیان مطرح کرد: در سال ۹۵ در بانک مرکزی یک سناریونگاری انجام شد و بر اساس آن، چهار سناریو برای اقبال عمومی و پذیرش رمزارزها از سوی حاکمیت مورد بررسی قرار گرفت.
معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی ادامه داد: بر اساس بررسی انجام‌شده از زمان ظهور بیت‌کوین تا به الان، در ابتدا اقبال عمومی و پذیرش حاکمیت‌ها نیز وجود نداشت و بانک‌ها نیز آن را انکار می‌کردند. در ادامه و با ایجاد دو رشد قیمتی بالا، اقبال عمومی افزایش پیدا کرد و حالا به نظر می‌رسد به زمان پایداری رسیده باشد. همچنین به نظر می‌رسد در حال حاضر با توجه به مطرح شدن بحث CBDCها، رویکرد حاکمیت‌ها به این حوزه، مثبت‌تر شده است.
به گفته محرمیان، ایران یکی از کشورهایی است که با ریال دیجیتال به جمع ۱۳۰ کشور این پروژه پیوسته و در حال آزمایش آن است.
