فاواپرس: پیمان با سرمایهگذاری مشترک فرابوم و کارآفرینی نارون در صنعت فینتک متولد شد. پیمان یکی از محصولات اصلی فرابوم به شمار میرود و از سال گذشته با رشد چشمگیر تراکنشهای پرداخت مستقیم از یک محصول تبدیل به یک شرکت مستقل در حوزه فینتک شد
از بانکداری باز تا پرداخت مستقیم در ایران
در سال ۱۳۷۲ اولین گوشیهای موبایل وارد ایران شد. در دهه ۷۰ شمسی تحولات عظیمی در زیرساخت بانکی کشور رخ داد. اواخر دهه ۸۰ شمسی اولین تراکنش موبایلی در ایران انجام شد. در دهه ۹۰ شمسی با افزایش دسترسی به گوشیهای هوشمند و اینترنت همراه استفاده از خدمات پرداخت الکترونیک نیز بیشتر شد. یکپارچهسازی درگاههای پرداخت با سامانه شاپرک در سال ۹۱ آغاز شد. رشد چشمگیر استارتاپهای حوزه فینتک در اکوسیستم فناوری و نوآوری کشور منجر به ظهور اپلیکیشنهای متنوعی در زمینه پرداخت الکترونیک شد.
سپس مفهوم بانکداری باز بر سر زبان متخصصان حوزه فینتک افتاد. به تدریج ضریب نفوذ گوشیهای هوشمند در جامعه شدت گرفت و با رشد سریع شبکههای اجتماعی میل مردم به تغییرات و غیرحضوری شدن فرایندها افزایش یافت. در اواخر دهه ۹۰ روند احراز هویت نیز غیرحضوری شد. اولین پلتفرم بانکداری باز با نام فرابوم در دهه ۹۰ در ایران تاسیس شد و به عنوان یکی از اولین راهکارها سرویس دایرکت دبیت را راهاندازی کرد.
اولین تراکنش پرداخت خودکار در سال ۱۳۹۸ مربوط به عوارض جادهای بود. همزمان محصول پرداخت مستقیم پیمان متولد شد. این راهکار طی سالهای بعد رشد چشمگیری داشت. اگرچه پرداخت مستقیم در ایران نوپاست اما پیشینه آن به کشورهای آلمان و بریتانیا بازمیگردد و سالهاست به عنوانی روشی سریع، راحت و مطمئن برای پرداختهای روزانه به کار میرود. پیمان به عنوان اولین ارائهدهنده خدمت پرداخت مستقیم در ایران در مدت کم فعالیت خود دستاوردهای خوبی داشته است.
نسل سوم ابزارهای پرداخت در مسیر هوشمندسازی
ولیالله فاطمی موسس شرکت توسن با اشاره به این که در ایران حرکت حوزه پرداخت در ریل استراتژیک درستی قرار ندارد، بیان کرد: «حوزه پرداخت در کشور همسو با جهان نیست. در حالی که جهان به سوی کردیت رفته در ایران بخش عظیمی از فعالیتها در حوزه دبیت پیش رفته است. کردیت و دبیت تفاوت چشمگیری با یکدیگر دارند، برای مثال امنیت در دبیت بسیار پایینتر از کردیت است. یکی از آرزوهای شخصی من جا انداختن فرهنگ استفاده از حساب به جای کارت دبیت در ایران است تا کاربر و مشتری بتواند لذت استفاده از کردیت را ببرد.»
وی افزود: «کردیت مفهوم اعتبار و امتیاز را تجلی میکند. در این حالت کاربر برای پرداختهای دو هزار تومان نیاز به زدن چند دکمه و گرفتن رمز پویا از بانک ندارد. استفاده از فناوری OTP یا رمز یک بار مصرف در بانک مرکزی سخت بود و هزینههای بسیاری به بانکها تحمیل کرد. مسیر سختی را طی کردیم تا این مفهوم جا بیفتد و استفاده از آن نیز هیچ لذتی نداشت. فضای اکوسیستم دیجیتال بسته است و هیچ چیزی از آن خارج نمیشود. یک کاربر در یکی از تراکنشهای مالی خود شناسایی میشود پس چرا باید برای انجام هر تراکنش مالی هویت خود را ثابت کند؟»
موسس شرکت توسن با بیان این که در پیمان اعتبارسنجی و اصالتسنجی کاربر یک بار انجام میشود، اظهار کرد: «۸۰ درصد از پرداختهای یک کاربر از سایتهایی است که به صورت مکرر از آن خرید انجام میدهد. اساس پیمان بدون کلیک بودن آن یا درنهایت یک بار کلیک کردن است. کارت بانکی برای خریدهای حضوری به وجود آمد، وقتی خرید به صورت غیرحضوری انجام میشود چرا باید اطلاعات آن کارت داده شود؟ پرداختها باید بدون کارت انجام شود و در سیستمهای بانکی پرداختهای اکانت بیس تعریف شود. نسل سوم ابزارهای پرداخت مبتنی بر هوشمندسازی است و دایرکت دبیت نیز یکی از همین ابزارهای پرداخت هوشمند است.»
فاطمی با تاکید بر این که در فضای پرداخت باید تنوع بالایی وجود داشته باشد، گفت: «انواع مختلفی از مشتری و کاربر وجود دارد و ارائهدهندگان خدمات باید برای تمامی سلایق، سرویس و خدمات پرداخت عرضه کنند تا درصد موفقیت عملکردشان بالا رود. دایرکیت دبیت میزان تراکنشهای موفق را تا ۷۵ درصد افزایش میدهد این امر بدین معناست که شانس خرید مشتری بیشتر است. یک روش پرداخت موفق باید در کوتاهترین مدت ممکن خرید را برای مشتری انجام دهد.»
وی افزود: «اگر از حوزه کارت و اطلاعات امنتیتی روی آن دل بکنیم، وارد لایه جدیدی از خدمات بانکی میشویم که نه تنها منجر به سهولت کار برای مشتری و فروشنده میشود بلکه باعث تولد مدلهای کسب و کاری جدیدی نیز خواهد شد. وقتی یک مسیر پرداخت به عنوان مسیری کمخطر و ایمن شناسایی میشود، پرداخت در آن مسیر باید بدون نیاز به تایید انجام شود.»
موسس شرکت توسن با بیان این که دایرکت دبیت زمان پرداخت را از ۴۷ ثانیه به سه ثانیه رسانده است، اظهار کرد: «پرداخت مستقیم امنیت کاربر را به صورت چشمگیری افزایش میدهد. تاکنون تمام اعتمادهای کاربران یک طرفه بوده است؛ در هر تراکنش باید به بانک ثابت شود که خود کاربر در حال خرید است. این امر در فضای دیجیتال بسیار دست و پا گیر است. وقتی تمامی بازیگران در اکوسیستم شناسایی میشوند، نامتقارنی در اعتماد معنایی ندارد.»
فاطمی در انتها خاطرنشان کرد: «اصالتسنجی باید یک بار انجام شود تا اعتماد بین دو مشتری و بانک ایجاد شود، سپس پرداختها به صورت امن و سریع صورت بگیرد. در حال حاضر روشهای درآمدی برای بانکها بسیار دشوار شده است و ابزارهای پرداختی نوین میتواند با ایجاد ارزش افزوده باعث درآمدزاییهای جدید شود. اکانت بیش شدن به معنای هویتدار شدن است در حالی که کارت بانکی تنها یک ابزار پرداخت است.»
تسهیل پرداخت برای کاربر با پیمان
در ادامه این مراسم عباس اسپید عضو هیئت مدیره کارگزاری آگاه بیان کرد: «کارگزاری آگاه از ابتدا بزرگ نبود و محدودیتهای خاص خود را داشت. با رشد شرکت، چابکی و حرکت مجموعه کند شد اما علاقه به نوآوریهای جدید همچنان در کارگزاری آگاه وجود داشت که در نهایت باعث تاسیس شرکت کارآفرینی نارون شد. وی سی آگاه نیز تحت عنوان وی سی ونچرز تاسیس در همین راستا راهاندازی شد. با همکاری فرابوم وارد حوزه پرداخت شدیم. نوآوری در حوزه پرداخت بسیار دشوار است با این حال فرابوم هیچگاه تلاش نکرد که ایدههای نوآورانه خود را محصور نگه دارد و تمرکز اصلیش ایجاد ارزش افزوده از محصول بود.»
وی افزود: «پیمان بستر پرداخت را برای کاربر تسهیل میکند. اگر سرویسی پرداخت را برای کاربر راحت و سریع انجام دهد، کسب و کارها حاضر به پرداخت هزینه برای به کارگیری آن بستر هستند. به عنوان سرمایهگذار علاقه زیادی به موفقیت این همکاری دارم اما انگیزه دیگری نیز وجود دارد. بر این باورم که با کمک یکدیگر میتوانیم کارهای بسیاری در اکوسیستم انجام دهیم. امیدوارم پیمان این مسیر سخت اما روشن را پیش برود.»
مهدی معرفتی نائب رئیس پیمان به تشریح فعالیت این ابزار مالی پرداخت: «پیمان در سال ۹۸ شروع به کار کرد ودر ابتدا میانگین تراکنشها در ماه ۵۸ مورد بود. در سال ۹۹ تعداد تراکنشها تا حدی بهبود یافت اما از سال ۱۴۰۰ به بعد استفاده از پیمان گسترش یافت و در حال حاضر به بیش از ۸۵ هزار تراکنش در ماه رسیده که این امر حاکی از جلب اعتماد کاربران است. با پیمان سه روش پرداخت آنی، پرداخت خودکار و پرداخت شارژ را وارد اکوسیستم کردیم که هر یک ارزش افزودهای را برای کسبو کارها به ارمغان آورده است.»
وی افزود: «استفاده از دایرکت دبیت باعث افزایش وفاداری مشتریان به اکوسیستم میشود و از سوی دیگر درآمدی پایدار را برای کسبوکارها به همراه دارد. در حالت عادی برای پرداخت باید اطلاعات بانکی را وارد سایت کنیم و چند باری کلیک کنیم اما در پیمان نیازی به این کارها نیست. در پیمان ۹۱ درصد از پرداختها موفق است، نرخ ماندگاری مشتریان ۸ برابر میشود و زمان تراکنش از ۸۰ ثانیه به ۳ ثانیه رسیده است. در حال حاضر ۷ میلیون شماره موبایل یکتا، ۸۳۰ هزار پیمان فعال و ۵ میلیون و ۱۲۷ هزار کد ملی یکتا در پیمان ثبت شده است.»
نائب رئیس پیمان با بیان این که سهم این پلتفرم از تراکنشهای شاپرک ۰.۵ درصد است، گفت: «پیشبینی میشود این آمار در سال ۱۴۰۴ به ۵ درصد برسد. امکان پرداخت قبوض، بیمه و بورس، خیریهها، استفاده از لندتک و پلتفرمهای تخفیفی از جمله ظرفیتهایی است که در آینده به پیمان اضافه خواهد شد. معرفی راهکارهای مستقیم توسط بانکها، افزودن ویجت پرداخت مستقیم در پلتفرمهای بانکی، طراحی کمپینهای مشترک با پذیرندگان و طراحی مدلهای تشویقی برای مشتریان از جمله اقداماتی است که پیمان برای فرهنگسازی استفاده از پرداخت مستقیم در کشور انجام خواهد داد.»
معرفتی در انتها خاطرنشان کرد: «آمار جهانی پرداخت مستقیم نشان میدهد که در سال ۲۰۲۲ بالغ بر ۴۳ میلیارد تراکنش در اتحادیه اروپا انجام شده که نسبت به سال ۲۰۲۱ حدود ۸.۸ درصد رشد داشته است. براساس آمار انجمن جهانی پرداخت، در سال ۲۰۲۲ حدود ۱۴۳ میلیارد پرداخت مستقیم در دنیا انجام شده که نسبت به سال قبل آن ۱۰ درصد رشد داشته است. این امر خبر از محبوبیت این فناوری مالی میان کاربران میدهد.»
رشد ۴۴ درصدی استفاده از پرداخت مستقیم در اسنپپی
آربی باغومیان مدیر ارشد محصول اسنپپی در ادامه این مراسم بیان کرد: «اسنپپی بازوی مالی گروه اسنپ است. در اسنپ دو ویژگی اصلی مورد توجه است ابتدا فراهم کردن سرویسهایی که نیازهای روزانه کاربر را رفع کند و ایجاد مسیر پرداخت امن برای کاربران تا به راحتی بتوانند تراکنش مالی خود را برای دریافت خدمت و کالا انجام دهند. دایرکت دبیت نه تنها منجر به امن شدن روند خرید میشود بلکه روند پرداختها را برای فروشنده منظمتر و برای کاربر سریعتر میکند. با استفاده از این روش اطلاعات بانکی بین کاربر و بانک میماند و در سایتهای دیگر نمیماند بنابراین احتمال سرقت اطلاعات نیز کاهش مییابد.»
وی افزود: «اسنپپی طی ۵ ماه اخیر و با فعالسازی دایرکت دبیت، شاهد رشد ۴۴ درصدی در تعداد تراکنشها و ۴۲ درصدی در تعداد ثبتنامیها بوده است. ۷۰ درصد از کاربرانی که سرویس اسنپپی را فعال کردند حداقل یک دایرکت دبیت داشتهاند. حدود ۵۰ درصد از پرداختها در اسنپپی با دایرکت دبیت انجام میشود که خبر از جذابیت این ویژگی در میان کاربران میدهد. اضافه کردن بانکهای بیشتر و امکان استفاده از دایرکت دبیت برای تمامی ونچرزهای اسنپ از اقداماتی است که در آیندهای نزدیک در این پلتفرم پیادهسازی میشود.»
پیمان با بیش از یک میلیون کاربر فعال، بهعنوان نخستین و بزرگترین ارائهکننده دایرکت دبیت در ایران، این راهکار را برای مشتریان ۱۳ بانک کشور در بیش از ۱۰۰ کسبکار آنلاین بهطور مستقیم و هزاران اپلیکیشن بهطور غیرمستقیم فراهم کرده است.